Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Stachys palustris & Gentiana lutea

fotò
fotò
Ourtigo-de-palun

Stachys palustris

Lamiaceae Labiaceae

Autre noum : Ourtigo-morto.

Noms en français : Épiaire des marais, Ortie bourbière.

Descripcioun :
L'ourtigo-de-palun es uno grando betounico (gènre Stachys) que trachis dins li relarg umide coume li palun. Si fueio (que pougnon pas : ourtigo-morto) an quàsi ges de pecou e soun aperaqui 2 cop e mejo pu long que larjo.

Usanço :
Li rizoumo de l'ourtigo-de-palun, que sèrvon pèr la multiplicacioun de la planto, soun goustous. Li brout e li fueio soun manjadis peréu.

Port : Erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Stachys
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 15 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Palun - Roubino
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Stachys palustris L., 1753

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Stachys palustris & Gentiana lutea

R
C
RR
RR
ges
ges
ges
ges

Coumpara Ourtigo-de-palun emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò